Germanie historia

7 Stycznia 2019

Nie wiadomo dokładnie, kiedy nastąpiło wyodrębnienie się przodków Germanów z "głównej masy" Indoeuropejczyków, badacze uważają iż było to w epoce brązu, ok. r. 3500 p.n.e.
Ok. 2800 r. p.n.e. proto-Germanie mogli pojawić się w swojej nowej ojczyźnie, obejmującej tereny południowej Szwecji i Norwegii, Danii, Płw. Jutlandzkiego, wybrzeże Morza Północnego i Morza Bałtyckiego. Następnie ok. 2000 r p.n.e. oderwali się od grupy ludów indoeuropejskich, asymilując się z tubylczymi ludami lub wypierając je. W wyniku tych procesów powstały odrębne społeczności Celtów, Italów, Germanów, Ilirów czy Hellenów.
Od VI p.n.e. ludy germańskie rozpoczęły ekspansję na południe i zachód Europy, wraz z charakterystyczną dla nich kulturą jastorfską.
Początki formowania się języka germańskiego językoznawcy datują na epokę żelaza (ok.500 r. p.n.e.).

Germanie dzielili się na liczne plemiona, ale dokładna rekonstrukcja ich nazw nie jest możliwa. Najstarsze zapisane nazwy własne ludów germańskich pochodzą z II w. p.n.e. a inne dużo dalej bo z IX - X w. n.e.
Nie wiadomo też, co pod względem etymologicznym oznaczało określenie "Germanie" ani jakie było jego pochodzenie językowe. Prawdopodobnie nazwa ta odnosiła się do do któregoś z licznych plemion sąsiadujących z Celtami i wraz z upływem czasu rozpowszechniła się jako nazwa germańskiej grupy etnicznej.
Archeologicznym odpowiednikiem formowania się pierwotnej Germanii jest kultura jastorfska, rozwijająca się od przełomu VI i V w. p.n.e. na Nizinie Niemieckiej.

Po raz pierwszy Gemanie byli wzmiankowani przez Pyteasza z Marsylii (IV w. p.n.e.) a dość obszerne dane o ich życiu i kulturze przekazali rzymscy historycy, zwłaszcza Juliusz Cezar (I w. p.n.e.) Tacyt i Ptolomeusz (I w. n.e.), Kasjodor i Grzegorz z Tours - VI w. Izydor z Sewilli - VII w.
Dzięki wzmiankom historycznym wiadomo, że Germanie w ówczesnych wiekach dzielili się na trzy grupy plemienne:
- Germanie wschodni: Goci, Wandalowie, Burgundowie, Rugowie, Gepidzi i inni.
- Germanie północni, późniejsi Duńczycy, Szwedzi i Norwegowie, pozostający w Skandynawii
- Germanie zachodni Ingweonowie (wybrzeże Morza Północnego), Istweonowie (dorzecze Renu i Wezery), Hermionowie, Swebowie, Markomanowie, Kwadowie, Hermundurowie, Longobardowie i inni (dorzecze Łaby)

Na początku naszej ery została na Renie ustanowiona granica Cesarstwa Rzymskiego a tereny między Renem i Dunajem stały się granicami między światem cywilizacji śródziemnomorskiej a barbarzyńcami (Barbaricum), głównie germańskimi; których uważano za ludzi dzikich i cechujących się brakiem kultury.
Jest to okres walk Rzymian z Germanami (barbarzyńcami) i próby narzucenia im swego zwierzchnictwa, praw, wierzeń i kultury.
Od III w. (wraz z osłabieniem potęgi militarnej Rzymu) plemiona Franków, Alemanów, Sasów i Longobardów zyskują na sile i znaczeniu a już w VI w. można mówić o początkach państwowości plemion germańskich (państwo Franków).
Wielkie wędrówki ludów w Europie (IV - VI w.) doprowadziły do stopniowego osiedlania się na rozległym terytorium imperium rzymskiego wielu plemion germańskich i zakładanie niezależnych królestw, np. Wandalów w Afryce, Swewów i Wizygotów w Hiszpanii, Franków i Burgundów w Galii, Ostrogotów i Longobardów w Italii, Anglów, Sasów i Jutów w Brytanii.
Plemiona zajmujące tereny między Renem a Łabą (zjednoczone w VI - VIII w. przez Franków) stworzyły z czasem naród niemiecki, a zróżnicowanie Germanów północnych doprowadziło do utworzenia się w Skandynawii narodów: duńskiego, szwedzkiego i norweskiego.
Początkowo Germanie byli zorganizowani w grupy rodzinno - plemienne, ale we wczesnym średniowieczu zaczęli wybierać naczelników, którzy sprawowali władzę nad całą grupą. Postępująca chrystianizacja Europy przyczyniła się do scentralizowania władzy, utwierdzania tożsamości narodowych poszczególnych plemion i ludów oraz do wyparcia pogańskich wierzeń.

Religia

Wierzenia proto-germańskie, wywodzące się z wierzeń proto-indoeuropejskich, rozwinęły się w okresie wielkiej wędrówki ludów, tworząc rozgałęzienia jak religia staronordycka pośród ludów północnogermańskich, kontynentalna religia germańska wśród kontynentalnych ludów germańskich i religia Anglosasów wśród ludów zachodniogermańskich.
Wśród ludów wschodniogermańskich ślady religii Gotów przechowały niewielkie artefakty i świadectwa historyczne. Zdaniem Johna Thora Ewinga, jako religia składała się ona z „wyznawców indywidualnych, tradycji rodzinnych i kultów regionalnych, zawartych w zasadniczo spójnych ramach”

Wśród plemion germańskich nie było identycznych wierzeń - były one uzależnione od plemienia, regionu geograficznego, kultury, wpływów sąsiednich plemion, ale były to wierzenia stanowiące swoistą jedność. I ta wspólnota i tradycja wierzeń była jednym z czynników sprzyjających jednoczeniu się plemion germańskich.
Wierzenia Germanów nie były skodyfikowane i były przekazywane ustnie, co powodowało również ich zmiany, ewolucję w czasie i dlatego nie można mówić o jednej religii ale można mówić o "wierzeniach Germanów pierwszego tysiąclecia, które charakteryzowały wspólne lub podobne mity, popularność pewnych bogów, bogiń, (zwłaszcza boginii matki), specyficzne zachowania społeczne czy tradycje kulturowe".
Wiadomo na pewno, że plemiona te cechowała waleczność, składanie ofiar bogom (często krwawych, tak z przedmiotów i zwierząt jak z ludzi). Świątyń nie było, czczono miejsca natury - gaje, lasy, źródła, rzeki, jeziora, studnie, góry, skały) i tam zostawiano dary (wota) i składano ofiary. Święta wczesnogermańskie najczęściej były związane z rytmem pór roku, kalendarzem księżycowym lub konkretnymi wydarzeniami w społeczności plemiennej (narodziny, zaślubiny, pogrzeby) i także wiązały się ze składaniem ofiar.
Z rekonstrukcji i znalezisk archeologicznych i literackich znane są imiona bóstw takich jak: Vithar, Vali, Ullr, Hoenir, Forseti, Sigyn, Fulla, Nanna, Eir, Lofn, Hlin, Snotra, Gna, Var, Sjofn.
Germanie byli do V wieku poganami, wcześniejszej chrystianizacji uległy tylko te ludy, które znalazły się w orbicie wpływów cesarstwa rzymskiego. Przyjmowały one chrześcijaństwo wyznania ariańskiego.
Pierwszym ludem germańskim, który przyjął katolicyzm byli Frankowie Saliccy Chlodwiga (496 r.) Do katolicyzacji pozostałych plemion przyczyniła się ekspansja blisko związanego z papiestwem imperium frankijskiego Karolingów. Najpóźniej schrystianizowani zostali Germanie skandynawscy (X - XI w.)

źródła: Księga Run, wikipedia, literatura tematu.