Administrator Ta odpowiedź cieszy się zainteresowaniem. Ismer Napisano 24 Listopada 2019 Administrator Ta odpowiedź cieszy się zainteresowaniem. Udostępnij Napisano 24 Listopada 2019 Biedrzeniec mniejszy – Pimpinella saxifraga L., z rodziny baldaszkowatych – Umbelliferae = Apiaceae (selerowate) występuje w naszym kraju na zboczach, łąkach, pastwiskach, po przydrożach, w sadach. Gatunek biedrzeniec wielki – Pimpinella major (L.) Hudson ma podobne właściwości lecznicze co biedrzeniec mniejszy. Biedrzeńce: mniejszy Pimpinella saxifraga i wielki Pimpinella major Surowcem zielarskim jest korzeń biedrzeńca - Radix Pimpinellae, zbierany jest wiosną lub jesienią i suszony w temp. do 40 stopni C. Niestety, często surowiec jest pozbawiony olejku eterycznego wskutek rozdrobnienia i suszenia w zbyt wysokiej temperaturze. Na rynku trudno znaleźć surowiec dobrej jakości. Korzeń biedrzeńca mniejszego i wielkiego zawiera od 0,4 do 0,6% olejku eterycznego, bogatego w izoeugenol w formie estrowej i azuleny (brak ich w olejku z biedrzeńca wielkiego), ponadto kumaryny, trójterpeny, kwas chinowy, kwas kawowy, kwas chlorogenowy; flawonoidy (kemferol), poliacetyleny, skrobię i sterole. Olejek eteryczny biedrzeńcowy (z biedrzeńca mniejszego) – Oleum Pimpinellae jest niebieski z uwagi na zawartość 1,4-di-metyloazulenu). Olejek eteryczny z biedrzeńca wielkiego jest zielonkawy. Komisja E zaleca korzeń w leczeniu nieżytów górnych dróg oddechowych, w dawce dobowej 6-12 g surowca, 5-15 ml nalewki (1:5). Głównymi wskazaniami do stosowania preparatów biedrzeńca są: nieżyty układu oddechowego (zapalenie oskrzeli i krtani, stany zapalne gardła, chrypka, kaszel), przeziębienie, grypa, angina. Wodne, wodno-alkoholowe i alkoholowe wyciągi z korzenia biedrzeńca pobudzają perystaltykę przewodu pokarmowego i wzmagają procesy trawienia. Mają wpływ moczopędny, mlekopędny, żółciopędny i wykrztuśny. Olejek z biedrzeńca oraz wyciąg alkoholowy na 70% etanolu lub propanolu, ponadto wyciągi na acetonie i eterach działają zabójczo na roztocze i owady. Mogą być stosowane w leczeniu chorób roztoczowych, np. Demodecosis, świerzb. Przetwory z biedrzeńca pobudzają miesiączkowanie. Wywołują skurcze macicy, są przeciwwskazane podczas ciąży. Ziele biedrzeńca – Herba Pimpinellae w medycynie ludowej jest stosowane zewnętrznie w leczeniu trudno gojących się ran i żylaków. Doustnie w formie naparów, maceratów i soku – w chorobach płucnych. W ziołolecznictwie XIX wieku korzeń biedrzeńca uważano za środek moczopędny, pobudzający wydzielanie śluzu i napotny. Działanie napotne potwierdziły nowsze badania. Napar podawano przy przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego, dychawicy oskrzelowej, nieżytach dróg oddechowych, zaburzeniach trawiennych, słabym miesiączkowaniu. Gardło płukano naparem przy chrypce. Pogniecione ziele przykładano na rany. Młode listki były składnikiem sałatek odżywczych, wzmacniających i czyszczących wątrobę. Krowy zjadające dużo biedrzeńca dają mleko błękitnawe za sprawą przenikania do niego olejku eterycznego. Mleka jest równocześnie więcej. Dr Fr. Oesterlen (1861) podał dawki Pimpinella saxifraga (Pimpinellwurzel, Biebernell): 2-4 drachmy (~ 7,5-15 g) dziennie, do parzenia. Wymienił także nalewkę i ekstrakt z biedrzeńca jako leki w terapii zapalenia oskrzeli. Napar – Infusum Pimpinellae: 3-5 g rozdrobnionych korzeni zalać szklanką wrzącej wody, parzyć 20-30 minut, przecedzić. Pić 2-3 szklanki naparu dziennie. Nalewka biedrzeńcowa – Tinctura Pimpinellae: 100 g korzeń świeżych lub suchych i rozdrobnionych zalać 300–500 ml alkoholu 60-70%, odstawić na co najmniej 14 dni, przefiltrować. Zażywać po 5 ml 2-3 razy dziennie. Biedrzeniec był znany w starożytnym Rzymie. Stosowano go tam jako środek na choroby serca, leczono nim również choroby kobiece i bóle zębów. Uchodził wówczas także za środek zmniejszający popęd płciowy u mężczyzn. Prawdopodobnie wzmiankuje o nim Pliniusz Starszy (I w. n.e.) jako o skutecznym leku na kamienie nerkowe i skąpomocz. Od VIII wieku do końca średniowiecza i później, uznawany był za skuteczny środek przeciw dżumie. W „Ogrodzie zdrowia” Johann Wonnecke von Kauba – druga połowa XV wieku) o biedrzeńcu mniejszym tak napisano: „… W szczególnej mierze zatruciu zaradzi i nieczystość wszelaką z ciała wyciągnie. Korzeń z winem ugotować i wypić, a złą zatrutą krew z serca zabierze, z której snadnie ciężka niemoc może się zrodzić. Pimpinella zmieszana z nasieniem gorczycy, na proszek przerobiona i z octem wypita, potom sprzyja i złe soki wyciąga….”. Tabernaemontanus (1520 – 1598) niemiecki aptekarz, lekarz i botanik, uważał biedrzeniec za nader skuteczne lekarstwo na mór (dżumę), cholerę, wszelaką zarazę (także bydlęcą) i choroby weneryczne (z dodatkiem korzeni kolcowoja). Również u autorów zielników wydawanych w naszym kraju pisano o biedrzeńcu dużo i często np. Szymon Syreński (1540 – 1611) poświęcił mu w swoim zielniku aż 11 stron. Nasza medycyna ludowa używała obu gatunków biedrzeńca do leczenia: cholery, chorób żołądka, febry (biedrzeniec mniejszy), wszelkich zaraz i moru (w takich razach noszono go przy sobie, spożywano, okadzano nim itp.). Współczesnie najczęściej używa się biedrzeńca w rozmaitych chorobach górnych dróg oddechowych np. przewlekłych bronchitach, astmie oskrzelowej itp. (substancje zawarte w roślinie pobudzają naturalne mechanizmy wydzielnicze błon śluzowych, zapobiegają zaleganiu wydzieliny i ułatwiają odkrztuszanie). W takich chorobach można byłoby polecić mieszankę ziołową autorstwa J. Muszyńskiego: korzenie biedrzeńca – 2 części, liść podbiału – 1 część, kwiat dziewanny 1 część; czubatą łyżkę mieszanki na szklankę wrzątku, gotować 5 minut, po pół szklanki co 2 godziny. Rzadko podawane w literaturze, a czasem praktykowane przez współczesnych zielarzy jest wykorzystanie świeżego soku biedrzeńca jako środka do usuwania plam skóry i do leczenia wszelkiego rodzaju wyprysków skórnych. Biedrzeniec wielki ma liście niezbyt smaczne, o nieprzyjemnym zapachu, choć możliwe jest ich spożycie po ugotowaniu. Natomiast liście biedrzeńca mniejszego są smaczne, mają ciekawy smak dość łagodny i głęboki. Nasiona obu gatunków można wykorzystać do robienia nalewek i przyprawiania słodyczy. W kuchniach w których używa się tego typu ziół w sztuce kulinarnej (np. Francja, Włochy, Hiszpania) zaleca się biedrzeniec mniejszy do zup, masła ziołowego, majonezów, sałatek, past, sosów śmietanowych i mięsa a biedrzeniec wielki do sosów, zup, majonezów, warzyw, sałatek, past, nadzienia. Uwaga: biedrzeńce łatwo jest pomylić z innymi roślinami, w tym bardzo trującymi (szczególnie z pietrasznikiem!) źródło: dr. H.Różański Anyż biedrzeniec (ziele) i anyż gwiazdkowaty (popularna przyprawa) opisane są tutaj: ANYŻ 1 10 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Rekomendowane odpowiedzi
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.
Uwaga: Twój wpis zanim będzie widoczny, będzie wymagał zatwierdzenia moderatora.