Administrator Ta odpowiedź cieszy się zainteresowaniem. Ismer Napisano 13 Lutego 2020 Administrator Ta odpowiedź cieszy się zainteresowaniem. Udostępnij Napisano 13 Lutego 2020 Rzepik - Agrimonia eupatoria Mało popularnym ziołem w polskiej współczesnej fitoterapii jest rzepik pospolity – Agrimonia eupatoria L., które dawniej było nazywane "wątrobowym zielem". Ziele rzepiku – Herba Agrimoniae pozyskiwane jest z gatunków: Agrimonia eupatoria L. (rzepik pospolity), Agrimonia odorata Mill. (rzepik wonny) i Agrimonia pilosa Ledeb. (rzepik szczeciniasty). Ziele rzepiku zależnie od fazy wzrostu i rozwoju zawiera gorycze, flawonoidy (kwercetyna, kemferol, luteolina, apigenina), glikozyd – eupatorynę, trójterpeny (kwas ursolowy), cholinę, kwas nikotynowy, fitochinon, fitosterole, sporo krzemionki, od 4 do 10% garbników ellagowych, katechinowych, w tym gallokatechiny. Istotne farmakologicznie są pochodne C-procyjanidyny, kwas protokatechowy, wanilinowy, triterpeny (kwas ursolowy), witamina K (fitochinony), olejek eteryczny. Flawonoidy i olejek eteryczny zwiększają produkcję i przepływ żółci z wątroby do pęcherzyka żółciowego i dwunastnicy. Garbniki i flawonoidy hamują stany zapalne i wysięki w błonie śluzowej przewodu pokarmowego. Garbniki działają lekko ściągająco i antyseptycznie. Łącznie wszystkie składniki mają potwierdzone doświadczalnie właściwości antybakteryjne i przeciwdrożdżakowe, dzięki czemu hamują nadmierną fermentację i procesy gnilne w jelitach. Z uwagi na sporą zawartość garbników, ziele rzepiku stosowane jest do leczenia biegunki oraz do płukania jamy ustnej i gardła przy stanach zapalnych. Ponadto mocne odwary jako antisepticum (antyseptyczne) i antiphlogisticum (przeciwzapalne) na skórę i do płukania narządów płciowych. Dawniej zalecano przetwory z ziela rzepiku w leczeniu kamicy żółciowej i zastojów żółci różnego pochodzenia (atonia, infekcje). Rzepik zalecany był nawet w żółtaczce. W medycynie ludowej rzepik używany był więc w leczeniu chorób wątroby, pęcherzyka żółciowego, żołądka i jelit. W XIX wieku ziele rzepiku zalecane było przeciwko chorobom płucnym, zaflegmieniom i zapaleniu gardła (także angina). Surowiec wysuszony ma słaby zapach i gorzki smak i dziś stosowany jest jako środek ściągający, ochronny na wątrobę, przeciwzapalny i żółciopędny. Wywiera wpływ rozkurczowy i przeciwbiegunkowy. Badania z 1987 i z 2005 roku dowiodły, że wyciągi wodno-alkoholowe i wodne mają właściwości przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne. Działa przeciwrodnikowo i przeciwcukrzycowo. W badaniach in vitro (linie komórkowe) wodne ekstrakty z rzepiku stymulują transport 2-deoksyglukozy, oksydację glukozy oraz syntezę glikogenu. Stymulują uwalnianie insuliny. Stąd rzepik jest w stanie działać hipoglikemicznie i zwiększa zawartość glikogenu w mięśniach oraz wątrobie. Ziele rzepiku leczy stany zapalne. Reguluje wydzielanie żółci. Preparaty rzepiku pomocne są w terapii kamicy żółciowej, stanów zapalnych wątroby i pęcherzyka żółciowego, żołądka i jelit, nieżytów przewodu pokarmowego. Zapobiega atonii jelit i dróg żółciowych. Zmniejsza obrzęk wątroby. Działanie fitofarmakologiczne: wzmagające wydalanie moczu i kwasu moczowego; przeciwzapalne; ściągające, tonizująco-gorzkie, moczopędne, przeciwskurczowe, napotne, wiatropędne, wątrobowe (hepatic, hepatoprotector), żółciopędne; hamujące rozwój Staphylococcus aureus i hemolitycznych paciorkowców. Gojące rany. Zastosowanie: porfiria skórna (badania kliniczne przeprowadzone w 1984 r. w Rumunii potwierdziły efektywne działanie rzepiku); biegunka, stany zapalne gardła; zapalenie skóry, trudno gojące się rany; choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego; choroby nerek, stany zapalne żołądka i jelit; nietrzymanie moczu, zapalenie pęcherza moczowego, cukrzyca, niewydolność żylna, tzw. ociężałość nóg, żylaki odbytu. Preparaty i dawkowanie: Napar rzepikowy – Infusum Agrimoniae: 1 - 2 łyżki ziela ( 1 łyżka to ok. 1,5-2 g) na 200 ml wrzącej wody – wypić w ciągu dnia (3 razy dziennie) ponadto stosowany zewnętrznie do przemywania i okładów przy stanach zapalnych skóry i błon śluzowych, Działa przeciwświądowo i przyspiesza gojenie ran. Nadaje się również do celów okulistycznych (okłady, krople). Odwar rzepikowy – Decoctum Agrimoniae: 1-2 łyżki ziela/200-220 ml wody; zewnętrznie do okładów, płukania i przemywania przy zapaleniu skóry i błon śluzowych, ponadto do lewatyw przy stanach zapalnych i hemoroidach odbytu. Nalewka rzepikowa – Tinctura Agrimoniae 1:5: 5-10 ml 3 razy dziennie w niewielkiej ilości wody. Najbardziej znanymi preparatami złożonymi z rzepikiem są: Gastrogran, Zioła Szwedzkie, Uroporost, Prostapol. W chińskiej medycynie rzepik (Xianhecao) odnosi się do wątroby, płuc i śledziony. Działa krwiotamująco (przeciwkrwotocznie). Jest stosowany w leczeniu biegunki, w tym krwawej, robaczyc, zapalenia żołądka, wątroby i pęcherzyka żółciowego, stanów zapalnych jamy ustnej, gardła, skóry (w tym owrzodzeń). Dawka dzienna ziela 10-15 g, przy czym w przeciwieństwie do medycyny europejskiej – należy ziele gotować 20 minut i przyjmować w postaci odwaru. Zgodnie z Farmakopeą Europejską i Brytyjską (2013, 2014) surowcem zielarskim oficjalnym jest kwitnący wierzchołek pędu – dried flowering tops of Agrimonia eupatoria L. Wg British Pharmacopoeia surowiec suchy powinien zawierać przynajmniej 2% garbników, w przeliczeniu na pirogalol – minimum 2.0 per cent of tannins, expressed as pyrogallol (C6H6O3; Mr 126.1) (dried drug). Wilgotność surowca (próbka 1 g wysuszona w 105 stopniach C) nie powinna przekraczać 10%. Również zawartość popiołu całkowitego nie powinna przekroczyć 10%. Niestety trudno znaleźć jest w handlu krajowym dobry jakościowo surowiec. Przebadałem surowiec od trzech różnych producentów i u żadnego nie były zachowane parametry farmakopealne. Powodem tego był nadmierny udział łodyg w surowcu, stąd zawartość popiołu przekraczała 11, a nawet 13%. Również zawartość garbników wahała się na poziomie 3-3,5%, czyli była blisko minimalnej, podczas gdy zebrany surowiec ze stanu naturalnego zawierał 5, 8 i 14% garbników (ten ostatni owocujący z września). Ziele rzepiku zawsze jest w moich zbiorach zielarskich. Rzepik, zależnie od środowiska przybiera różną postać, może być drobną roślinką, do 20-30 cm wys. i wytwarzać kwiaty, a gdy warunki pozwolą sięga do ponad 1 m wys., tworząc grube łodygi. Gdy ma drobną posturę proponuję zbierać całe kwitnące ziele, gdy rzepik jest olbrzymem – górne odcinki pędów + liście z środkowej i dolnej części, ale bez ciemnych i żółtych plam. źródło: dr. H. Różański. 1 12 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania...
Rekomendowane odpowiedzi
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.
Uwaga: Twój wpis zanim będzie widoczny, będzie wymagał zatwierdzenia moderatora.