Dziurawiec na depresję, gojenie i wątpia ;)

[Ismer]

Dziurawiec - Hypericum (Hypericaceae sive Guttiferae)

Te  gatunki dziurawca są lecznicze i mają w zasadzie ten sam skład chemiczny.
Dziurawiec kosmaty - Hypericum hirsutum; Dziurawiec zwyczajny - Hypericum perforatum; Dziurawiec skąpolistny - Hypericum montanum; Dziurawiec czteroboczny - Hypericum quadrangulum; Dziurawiec rozesłany - Hypericum humifusum.

 

Surowiec
Surowcem jest kwitnące ziele (może zawierać niedojrzałe owoce) - Herba Hyperici. Surowiec suszy się w temp. do 40o C. Ziele dobrze schnie i łatwo mieli się.
Zgodnie z Farmakopeą Polską VI, ziele dziurawca powinno być zbierane w początkach kwitnienia i wysuszone w cieniu, w przewiewie.

Skład chemiczny
Ziele dziurawca zawiera olejek eteryczny w ilości od 0,05 do 1% (a w nim głównie pinen i cineol), flawonoidy (hiperozyd, rutyna, kwercytryna, kwercetyna, kaempferol), naftodiantrony (hiperycyna, pseudohiperycyna, hiperforyna, adhiperforyna), ponadto kwas kawowy, garbniki, eukocyjanidyny,  fitosterole, żywice, antocyjany,  hiperycynę, karoten, wit. C, azulen, cholinę, acetylocholinę, hyperynę (glikozyd), kw. chlorogenowy, kw. nikotynowy, pektyny, sole, saponiny. Hiperozyd, którego jest w roślinie ok. 0,4% w hydrolizie daje nam aglikon kwercytyny i galaktozę. Właściwości ściągające, przeciwnieżytowe nadają garbniki, których może być w zielu nawet 16%.
Dawka 2-4 g ziela dostarcza ustrojowi 0,2-1 mg hiperycyny.

 

Ziele dziurawca - Herba Hyperici niegdyś było stosowane jako środek żółciopędny i przeciwbiegunkowy, przywracający równowagę w przewodzie pokarmowym. Obecnie zalecane jest również w fitoterapii chorób układu nerwowego.
W fitoterapii XIX wieku dziurawiec uważano za środek ściągający, pobudzający i pędzący mocz.
Z liści i kwiatów lub wierzchołków pędów sporządzano herbatkę (30 g/1 wody) polecana w leczeniu chorób wątroby, nieżytów żołądka, białych upławów, bolesnych miesiączek, niestrawności, bólów głowy pochodzących “od zaflegmienia wewnętrznego”. Dziurawiec zalecano mieszać z krwawnikiem.

 

Wyciągi alkoholowe i ekstrakty suche z dziurawca zawierające hiperycynę, ksantony i floroglucyny działają przeciwdepresyjnie i uspokajająco. Poprawiają samopoczucie, wzmacniają, uodparniają na stres, działają adaptogennie. Przywracają chęć do życia.
Usprawniają procesy uczenia się i zapamiętywania oraz odtwarzania informacji.
Dodatkowo poprawiają trawienie i pobudzają przemianę materii.
Działanie jest odczuwalne po dłuższym i regularnym zażywaniu preparatów dziurawca.

 

Hiperycyna jest inhibitorem monoaminooksydazy (MAO). Dziurawiec działa przeciwdepresyjnie również poprzez hamowanie wchłaniania zwrotnego dopaminy, serotoniny, kwasu gamma-aminomasłowego GABA, glutaminianu i noradrenaliny. Niewątpliwie podnosząc stężenie tych mediatorów dziurawiec wyzwala zadowolenie, radość i euforię.

Wyciągi olejowe i wodno-alkoholowe stosowane są w leczeniu trudno gojących się ran.
Hiperforyna działa antybakteryjnie.
Naftodiantrony dziurawca mają właściwości przeciwwirusowe. 
Karotenoidy, chlorofil i pochodne floroglucyny pobudzają ziarninowanie.

 

Obecnie mamy w handlu coraz więcej nowoczesnych form (kapsułki, drażetki) zawierających standaryzowane wyciągi z dziurawca.
W aptekach i w sklepach zielarskich można nabyć: Intractum Hyperici, Succus Hyperici, Tinctura hyperici ; Herba Hyperici (opak. 50 g). Ekspresówki są mało wartościowe.

 

Działanie i zastosowanie:  psychotonizujące, w schorzeniach przewodu pokarmowego, zewnętrznie przyspiesza gojenie.
Wyciągi z dziurawca działają kojąco, ściągające, przeciwkrwotocznie, żółciopędnie, odkażająco, uspokajająco, moczopędnie, przeciwzapalnie, wzmacniająco, przeciwwzdęciowo, odtruwające; poprawiają nastrój, uszczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, regulują metabolizm, pobudzają trawienie, regulują wypróżnienia, koordynują pracę wątroby, pęcherzyka żółciowego i trzustki. Wyciągi alkoholowe i olejowe wykazują wpływ przeciwstresowy i przeciwdepresyjny, a także fotouczulający i przeciwtrądzikowy.

 

Wskazania:
- zaburzenia w wydzielaniu żółci, kamica żółciowa, choroby wątroby, stany zapalne pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, choroby trzustki, choroba wrzodowa, nieżyt żołądka i jelit, zaparcia, niestrawność, zaburzenia trawienia, bóle brzucha
- stres, psychozy, osłabienie, depresja,  złe samopoczucie, wyczerpanie nerwowe, zmęczenie
oraz: 
choroby skórne, zakaźne i sercowo-naczyniowe, zatrucia, krwotoki maciczne, zaburzenia miesiączkowania, upławy (pić napar i jednocześnie stosować nasiadówki lub przepłukiwania pochwy), zapalenie przydatków, alergia.

Zewnętrznie: dermatozy, rany, łojotok, trądziki, stany zapalne skóry, zmiany sączące, choroby włosów.

 

Alkoholowe i olejowe wyciągi z dziurawca działają fotouczulająco co w sposób umiejętny może być wykorzystane do leczenia wielu chorób skóry, np. łuszczycy, trądziku młodzieńczego, bielactwa.

Osoby zażywające alkoholowe wyciągi z dziurawca nie mogą jednak przesadnie opalać się, ani też przebywać zbyt długo na słońcu !

Dłuższe zażywanie nalewki, soku lub intraktu przez osoby młode powoduje u nich wyleczenie trądziku młodzieńczego.

Dawki zwykle stosowane: doustne jednorazowe w odwarach 2-4, dobowe 2-4 g; doustnie w nalewkach i preparatach 2-4 g. Zewnętrznie – odwar do okładów i przemywań 5-10%.

 

Udowodniono działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie, przeciwhistaminowe, antydepresyjne, antybakteryjne (w stosunku do Escherichia coli, Proteus vulgaris, Streptococcus mutans, Streptococcus sanguis, Staphylococcus oxford i Staphylococcus aureus ), antywirusowe (w stosunku do influenza  virus A2, herpes simplex virus 2, poliovirus II i vaccinia virus, murine leukaemia virus, hepatitis B virus, murine cytomegalovirus, human cytomegalovirus parainfluenza 3 virus, Sindbis virus, vaccinia virus, vesicular stomatitis virus i equine infectious anaemia virus). 
Hypericin i pseudohypericin  są inhibitorami dla herpes simplex virus typu 1 oraz 2, HIV-1.
Hiperycyna jest inhibitorem aktywności odwrotnej transkryptazy wirusa HIV.
Hiperycyna jest inhibitorem kinazy białkowej C (tyrozynazy) i daje efekt antyneoplastyczny. Potwierdzono naukowo działanie gojące rany.

 

Dziurawca nie należy zażywać równocześnie z glikozydami naparstnicy, teofiliną, warfarinem i cyklosporynami. Dziurawiec obniża ich aktywność.

Napar z dziurawca – Infusum Hyperici może przy przyrządzany ze świeżego lub suchego rozdrobnionego surowca; zaleca się 2, a nawet 3 łyżki surowca na 200 ml wrzącej wody (20 g/200 ml); pić małymi porcjami.
Tinctura Hyperici 3 razy dziennie po 30 kropli. Ja stosuję dawkę 3-5 ml (Tinctura Hyperici 1:3) 1-2 razy dziennie, lub jeśli potrzeba częściej – mniejsze ilości.
Bardzo wartościowy jest intrakt dziurawcowy (Intractum Hyperici), sporządzany przez zalanie świeżego surowca wrzącym alkoholem 40-70% lub winem.
Wino i nalewkę dziurawcową, przygotowane z 1 cz. surowca na 10 cz. rozpuszczalnika można pić po kieliszeczku codziennie na poprawę samopoczucia i polepszenia trawienia.

Sok z dziurawca i nalewka dziurawcowa są dostępne w sklepach zielarskich.

Olej dziurawcowy jest dostępny w butelkach i kapsułkach. 

Oleum Hyperici według Muszyńskiego: 1 cz. świeżych kwiatów i pączków dziurawca zalać 1 cz. spirytusu i 5 cz. oliwy, po czym macerować na łaźni wodnej do całkowitego odparowania wody i spirytusu, następnie przecedzić przez gazę. Ze swojej strony proponuję użyć do tego układ "garnek w garnku", możliwie szerokie, aby parowanie było ułatwione. Zachować ostrożność, mały ogień, aby opary alkoholu nie uległy zapłonowi!

Wyciągi z dziurawca mogą pobudzać procesy tworzenia erytrocytów.
Pobudzają przemianę materii, wzmagają produkcję witaminy D w skórze. Pobudzają wydzielanie żółci, poprawiają trawienie. Skuteczne są w leczeniu nieżytów przewodu pokarmowego, niedomogów wątroby, zastojów żółci, w profilaktyce kamicy żółciowej. Dr Roeske poleca dziurawiec jako wszechstronne metabolicum, w szczególności jako stomachicum (środek żołądkowy), cholagogum, diureticum, nervinum, dysmenorrhoe (przy bólach miesiączkowych), amenorrhoe (przy braku miesiączki), arthritis, rheumatismus, dermatoplasticum (jako środek przyśpieszający granulację).

 

Komisja E opisała ziele dziurawca Hyperici Herba w monografii nr 228 z 5 XII 1984 r. oceniając  pozytywnie zakres stosowania i działanie dziurawca.
Przetwory z dziurawca można stosować w zaburzeniach psychowegetatywnych, nastrojach depresyjnych, w lęku i niepokoju nerwowym.
Olejowe przetwory dziurawca stosować można w zaburzeniach trawiennych.
Zewnętrznie: olejowe przetwory dziurawca w leczeniu i uzupełniającej terapii ostrych i tępych zranień, w bólach mięśniowych i oparzeniach I stopnia. 
Podczas brania przetworów z dziurawca możliwe uczulenie na światło, zwłaszcza u osób o jasnej karnacji skóry. 
Średnia dawka dobowa do stosowania wewnętrznego 2-4g surowca lub 0,2-1 mg sumy hiperycyn w innych formach leku.
Sposób użycia: cięty i sproszkowany surowiec, płynne i stałe przetwory doustne. Płynne i półstałe przetwory do użytku zewnętrznego. przetwory olejowe do użytku zewnętrznego i wewnętrznego.

 

źródło: dr. H. Różański

[Gość Ava55]

w Holandii potocznie mówią na dziurawiec "ziele Świętego Jana" (Sint Janskruid - Hypericum perforatum - dz. zwyczajny)

w drogeriach, aptekach jest głownie reklamowane jako środek przeciw depresji, o jego działaniu wspomagajacym trawienie właściwie się nie wspomina ;

sprzedawany jest susz w kapsułkach

 

o ile dobrze pamiętam, uwrażliwia na światło słoneczne... ale o tym już napisałaś

 

PS prawie już zapomniałam, że istnieje takie określenie jak wątpia  - dzięki za odkopanie 

Edytowane 14 Lutego 2020 przez Ava55